Özlem SARSIN
Ege Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, 2024 yılının ilk meclis toplantısında enflasyonla mücadele edilecekse içerdeki kısıtlamaların sağlanması gerektiğini söyleyerek, “Bol parayla bol harcamayla enflasyon düşmez. Enflasyonu düşüreceksek kemerleri sıkacağız. Başka yolu yok. Sanayicimiz enflasyonu bu sene yüzde 60 bekliyor.
Biz eğer bu sene yüzde 60 enflasyonu gerçekleştirirsek 2023 ile hiçbir fark kalmıyor. Bu açıdan enflasyonun yeni yılda aşağı gideceğini tahmin ediyorum” dedi. Yurt dışında PMI endekslerine bakıldığında taleplerin azaldığını gördüklerini de ifade eden Yorgancılar, “Dışarı satamıyoruz içeri satamıyoruz biz nasıl döneceğiz? Hepimizin konuştuğu yeni yıl zamları var önümüzde.
Zamların 2024 yılının gerçek maliyetlerini nasıl artıracağını nisan ayı gibi göreceğiz. Döviz kurlarına gelirsek, yurt içinde maliyetlerinizin arttığı bir ortamda döviz kurunun yükselmemesi durumunda fiyatı tutturmanız söz konusu değil. Bunun başka bir izahı yok. Sizin her türlü hammadde girişiniz TL olarak artacak ama döviz aynı bazda kaldığı takdirde bizim ihracatta karşılayabilme imkânımız olmayacak” dedi.
Küresel riskler paralelinde Türkiye özelindeki risklerden de bahseden Yorgancılar, “Ekonomi yönetiminde olası değişiklik, değişmese dahi, enflasyonla mücadelenin yarım kalması, artan jeopolitik risklerin yaratacağı askeri, siyasi, ekonomik sorunlar, AB’de talep daralmasının devam etmesi Türkiye’yi bekleyen olası riskler…
Bunun yanı sıra, yabancı yatırımcıların çekincelerini artıran hukuki kararlar, artan gelir dengesizliği ve yoksullaşmanın toplumsal konuları tetiklemesi, borcu olan ve nakit dengesi bozulan KOBİ’lerin neden olacağı sorunlar, kapanma olmasa dahi yeni salgın riskleri, istihdam piyasasında arz-talep dengesizliği, beyin göçü, mülteci ve göçmen politikası gibi riskler var önümüzde” diye konuştu.
Yorgancılar, bu tablo paralelinde üyelerle yaptıkları anketlerde firmaların yüzde 46’sının 2024 yılı ilk yarısında içerde ekonominin kötü olmaya devam edeceğini, yüzde 35’inin daha da kötü olacağını düşündüğünü söyledi.
Yorgancılar anketle ilgili sözlerine şu şekilde devam etti: “İyileşme umudu taşıyanların oranı sadece yüzde 19. Firmaların yüzde 40’ı iç pazarda siparişlerinin değişmediğini, yüzde 32’si farklı oranlarda da olsa arttığını bildirdi. Sadece yüzde 28’i azalış bildirdi. Firmaların yüzde 37’sinin dış pazarda siparişleri değişmezken, yüzde 34’ünde azalma, yüzde 30’unda da artış gerçekleşmiştir.
Genel olarak değerlendirdiğimizde siparişlerde yaklaşık üçte bir oranında artış ve azalış söz konusu olmuş ki, bu da 2022 yılına göre durumun kurtarılmaya çalışıldığını ortaya koymaktadır. “2023 yılında üretiminiz, küresel yavaşlamadan nasıl etkilendi?” sorusuna üyelerimizin yüzde 45’i üretimlerinin azaldığını, yüzde 31’i değişmediğini, yüzde 24’ü de arttığını bildirmiştir. Yani, küresel yavaşlamayı üyelerimiz neredeyse yarı yarıya hissetmiş gibi görünmektedir.
Üyelerimizin yarısı dolar/tl kurunun 40 liranın üstüne çıkacağı öngörüsünde bulunmuştur.” Yorgancılar ayrıca, üyelerin yüzde 43’ünün de yılsonu enflasyonun yüzde 60 ve üzeri olacağını düşündüğünü belirterek, “OVP’de enflasyon beklentisinin yüzde 33 olduğunu da hatırlatalım. Ancak sonuçlara baktığımızda kesinlikle yüzde 30’larda bir beklenti olmadığını net olarak görmekteyiz” dedi.
